Comhpháirt 2.1 - Tá an timpeallacht laistigh agus lasmuigh pleanáilte go maith agus leagtha amach chun freastal ar riachtanais na bpáistí agus na ndaoine fásta go léir sa suíomh.
Deis Mhachnaimh - Ginearálta
2.1.1Cén chaoi a bhfuil an timpeallacht laistigh leagtha amach agat chun riachtanais na leanaí agus na ndaoine fásta i do theach a chomhlíonadh?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Sábháilteacht
- PríobháideachtFéach 9.5
- Riachtanais maidir le cúram pearsanta
- Áiseanna codlata agus scíthe
- Teas/solas/maisiúchán
- Spás foghlama
- Gluaiseacht a éascú
2.1.2An bhfuil spás tugtha agat do nithe gach linbh? Féach 1.2
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Málaí éadaí
- Bugaithe
- Earraí maisíochta
- Crúcaí do chótaí ag leibhéal an linbh
- Comharthaí/pictiúir mar lipéid
- Boscaí bosca/seilfeanna do nithe pearsanta
Breith -18 mí
2.1.3
Cé na háiseanna atá ar fáil chun clúidíní a athrú?
2.1.4
Cé na háiseanna atá ar fáil chun páistí beaga a bheathú?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Príobháideachas do mháithreacha ag cothú leis an gcíoch
12 - 36 mí
2.1.5Mar an gcéanna le 2.1.3 - 2.1.4
2.1.6Cén chaoi a bhfuil an spás laistigh agus lasmuigh deartha do leanaí aonair agus do ghrúpaí?
2.1.7Cén chaoi a dtugann an timpeallacht laistigh deis do leanaí gluaiseacht?
21/2 - 6 bliana
2.1.8Mar an gcéanna le 2.1.6 - 2.1.7
Comhpháirt 2.2 - Tá an timpeallacht (trealamh agus ábhair san áireamh) oiriúnach agus inrochtana do na páistí agus do na daoine fásta go léir sa suíomh.
Deis Mhachnaimh - Ginearálta
2.2.1Cén chaoi a ngluaiseann leanaí ó áit go háit, agus seomraí na dteaghlach agus na nithe pearsanta a choinneáil príobháideach ag an am céanna?
2.2.2Más gá, cén chaoi a gcinntíonn tú go mbeidh an suíomh (laistigh agus lasmuigh) inrochtana do gach leanbh agus duine fásta le riachtanais speisialta? Féach 14.2
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Rampaí
- Doirse leathana
- Ráille láimhe
- Áiseanna chun leanaí a athrú
- Áiteanna stórála inrochtana
- Páirceáil
- Spásanna spraoi laistigh/lasmuigh
2.2.3
Cén chaoi a bhfuil an leithreas/áiseanna athraithe inrochtana do gach leanbh agus duine fásta sa teach?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Leithris oiriúnacha do leanaí
- Rochtain do dhaoine faoi mhíchumas
- Áiseanna chun leanaí faoi mhíchumas a athrú
- Soláthar do na seomraí folctha (m. sh., páipéar, boscaí
bruscair, dáileoirí gallúnaigh, stóras do earraí maisíochta,
&rl.)
- Ballaí agus urláir éasca le ní
- Spás agus príobháideachas
2.2.4An bhféadfá sampla a thabhairt don chaoi a bhfuil an timpeallacht oiriúnach do riachtanais na leanaí ar chumas éagsúil agus le cúlraí éagsúla? Féach 14.2 / 14.3
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Deiseanna a thabhairt do gach leanbh a bheith lasmuigh
- Critéir agus ábhar agus trealamh á gceannach chun a chinntiú go mbeidh siad in oiriúint agus inrochtana do gach leanbh
- A chinntiú go mbeidh rochtain ag gach leanbh ar ábhar nádúrtha agus déanta sa bhaile (m. sh., boscaí cairtchláir, cóin, duilleoga, taos déanta sa bhaile, &rl.)
12 - 36 mí
2.2.5Cén chaoi a gcinntíonn tú go n-úsáideann leanaí an trealamh agus ábhar go neamhspleách? Féach 6.2
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Stóras ar sheilfeanna ísle
- Seilfeanna oscailte
- Lipéadú (m. sh., pictiúir, comharthaí, &rl.)
2 and a half - 6 bliana
2.2.6Mar an gcéanna le 2.2.5
Comhpháirt 2.3 - Tá an comhshaol laistigh agus lasmuigh coinnithe i ndeis mhaith agus cuireann sé timpeallacht chompordach, shuáilceach ar fáil do pháistí agus do dhaoine fásta.
Deis Mhachnaimh
2.3.1Cén chaoi a gcoinnítear an timpeallacht compordach agus sásúil?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Timpeallacht gheal, fháiltiúil do leanaí agus do thuismitheoirí
- Soilse oiriúnach do réimse gníomhaíochtaí
- Soláthar aeir, go háirithe in áiteanna sláintíocha
- Áit oiriúnach suí do dhaoine fásta páirteach i réimse gníomhaíochtaí le leanaí (m. sh., beathú ó bhuidéal, roinnt leabhar, &rl.)
- Teas smachtaithe chun a chinntiú go gcoinnítear an teas ceart
- Spás laistigh agus lasmuigh coimeádta i gceart
- Athbhreithniú rialta ar an timpeallacht
2.3.2Cén chaoi a n-eagraítear glanadh an tí? Féach 9.1 / 9.2
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Nítear éadaí stáitse go rialta
- Gaineamh nite agus athnuaite go rialta
- Fógraí maidir le lámha a ní crochta sna leithris agus san áit chun clúidíní a athrú
- Gnáthaimh maidir le sláinteachas pearsanta i bhfeidhm do gach leanbh
- Rialú lotnaidí
- Diúscairt dramhaíola
- Neachtlann
Comhpháirt 2.4 - Cuireann an timpeallacht le sábháilteacht na bpáistí agus na ndaoine fásta, laistigh agus lasmuigh.
Féach 9.1
Deis Mhachnaimh - Ginearálta
2.4.1Cé na nósanna/gnáthaimh atá i bhfeidhm chun a chinntiú go bhfuil an áit spraoi laistigh agus lasmuigh nite go rialta?
2.4.2Cén chaoi a mbíonn an áit lasmuigh coinnithe sábháilte agus glan chun go mbeidh leanaí in ann spraoi ann?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Clúdach (m. sh., lochán, díog, deis, &rl.)
- Fál
- Geata nach mbeadh leanaí in ann a oscailt
- Fál ar an imeall
- Glas ar gheataí
2.4.3Cén chaoi a gcinntíonn tú go mbeidh do theach sábháilte ó thaobh sláinte de?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Ábhar glantacháin/ceimicí/nimh a stóráil
- Ábhar dramhaíola a stóráil
- Cóir leighis a stóráil
2.4.4
Cén chaoi a bhfuil an timpeallacht/trealamh laistigh deartha sa dóigh nach mbeidh timpistí ag leanaí?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Gan coirnéil ghéire ar throscán nó feistis
- Téiteoirí clúdaithe ar leanaí sa chaoi nach ndófar iad
- Teocht an uisce sna seomraí folctha coinnithe ag teochtoiriúnach (faoi 40° Celsius)
- Pasáistí gan aon bhacainn
- Soicéad leictreach as an mbealach/clúdaithe
- Urláir clúdaithe i gceart
- Geata ar an staighre nuair is gá
- Gan aon seans ann go dtachtfar duine
- Cosaint méaracha ar dhoirse agus cófraí
- Urlár nach bhfuil sleamhain
- Cosaint ar fhuinneoga agus doirse
- Gloine shábháilte
- Comharthaí oiriúnacha sábháilteachta
- Fleisceanna sínteacha a choinneáil amach ó leanaí
- Rópaí ó dhallóga agus cuirtíní a choinneáil amach ó leanaí
- Trealamh briste a thógáil amach as an áit
2.4.5An bhfuil gach bealach amach inrochtana agus ag feidhmiú i gceart i gcás éigeandála?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Áiseanna amhairc
- Nósanna i gcás AslonnaitheFéach 9.7
2.4.6An bhfuil an t-uisce sábháilte le hól?
2.4.7Cén chaoi a gcinntíonn tú go mbíonn ábhar agus trealamh stóráilte go sábháilte?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Spás stórála don trealamh laistigh
- Spás stórála don trealamh lasmuigh
- Áit shábháilte storála do thaifid na leanaíFéach 10.6 Féach 12.1
- Cófra faoi ghlas d'ábhar contúirteach
- Stóras sábháilte d'ábhar glantacháin
- Seilfeanna sách ard
- Seilfeanna troma i bhfostú i gceart leis an talamh/balla
2.4.8An bhfuil bosca garchabhrach lán agat, atá éasca teacht air i do theach?
2.4.9Cén córas atá i bhfeidhm chun a chinntiú go bhfuil aláraim deataigh, múchtóirí dóiteáin, aláraim tine agus pluideanna tine ag feidhmiú i gceart agus ag fáil seirbhíse go rialta?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Cócaireacht shábháilte
- Cosaint tine
Breith - 18 mí
2.4.10Cén chaoi a gcinntíonn tú go bhfuil áiteanna sábháilte ann do leanaí óga lasmuigh?
12 - 36 mí
2.4.11Cén chaoi a gcinntíonn tú go bhfuil áiteanna sábháilte ann do naíonáin bheaga lasmuigh?
Comhpháirt 2.5 - Cuireann an timpeallacht lasmuigh raon eispéireas atá dúshlánach, éagsúil, cruithaitheach, saibhir agus atá oiriúnach ó thaobh na forbartha de, ar fáil do gach páiste.
Féach 14.2
Deis Mhachnaimh - Ginearálta
2.5.1Cén chaoi a dtugann an teach deiseanna do leanaí taithí a fháil ar an timpeallacht lasmuigh? Féach 6.3 / 6.5 Féach 7.3 / 7.4
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Spás lasmuigh a sholáthar
- Rochtain rialta ar an spás seo
- Neart deiseanna do leanaí a bheith lasmuigh
- Dúshláin agus bacanna maidir le rochtain lasmuigh
- Straitéisí chun na dúshláin seo a shárú
- Úsáid den timpeallacht lasmuigh a spreagadh ar feadh na bliana
- Réimse deiseanna lasmuigh
- Deiseanna do dhúshláin agus 'riosca sábháilte'
- An timpeallacht a eagrú chun go mbeidh radharc ar leanaí i gcónaí
- Réimse dromchla chun taithí an linbh lasmuigh a fheabhsú
- Deiseanna do leanaí cuairt a thabhairt ar thimpeallachtaí eile lasmuigh, seachas ag do theachsa (m. sh., páirceanna, clós spraoi, siopaí, &rl.) Féach 16.3
2.5.2Cén chaoi a dtagann an réimse trealamh lasmuigh le riachtanais agus cumas an linbh atá ag forbairt?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
Breith - 18 mí
2.5.3Cén réimse taithí a thugann an trealamh lasmuigh?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Spreagadh céadfach
- Lámhacán
- Dreapadóireacht
12 - 36 mí
2.5.4Mar an gcéanna le 2.5.3
2.5.5An bhfuil fáil ag gach leanbh ar leithreas agus iad lasmuigh?
2.5.6Cén réimse taithí a thugann an trealamh lasmuigh?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Cruthaíocht agus fadhbréiteach
- Ag rith
- Ag dreapadóireacht
- Ag cothromú
- Ag marcaíocht
- Ag léim
- Ag doirteadh
- Ag luascadh
- Spraoi drámatúil
- Tógáil blocanna
- Spraoi ionramhála
- Ealaín
- Ag lámhacán
- Ag rith go sciobtha
- Tochailt agus cur síolta
2.5.7Cén chaoi a gcinntíonn tú go bhfuil dóthain spáis ag an leanbh lasmuigh chun fiosracht a fhorbairt agus a bheith ina d(h)uine aonair nó ina ghrúpa? Féach 6.6
2 1/2 - 6 bliana
2.5.8Mar an gcéanna le 2.5.5 - 2.5.7
Comhpháirt 2.6 - Cuireann an timpeallacht laistigh raon eispéireas ar fáil do gach páiste atá oiriúnach ó thaobh na forbartha de chomh maith le bheith dúshlánach, éagsúil, cruthaitheach, saibhir.
Féach 14.2
Deis Mhachnaimh - Ginearálta
2.6.1An bhfuil spás agat, ag airde oiriúnach do leanaí, chun a gcuid oibre a thaispeáint?
2.6.2Cé na háiseanna atá ann chun obair na leanaí a stóráil go dtí go mbíonn sé críochnaithe agus réidh le tabhairt abhaile?
2.6.3Cén chaoi a n-éascaíonn agus a dtugann an timpeallacht tacaíocht d'fhorbairt gníomhaíochta sóisialta? Féach 5.1
Breith - 18 mí
2.6.4Cé na heispéiris éagsúla i do theach a thugtar don leanbh? Féach 6.4
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Urlár (m. sh., le cairpéad, dóthain stórais do threalamh [m. sh., mataí bóthair, carranna, carbháin, garáiste, linn liathróidí, trucailí, ainmhithe feirme, traenacha, bloic, &rl.])
- Leabhair (m. sh., áit chiúin sa seomra, solas nádúrtha, suíocháin chompordacha, cairpéad, piliúir, aonaid taispeántais, puipéid chun scéalta a insint, leabhair mhóra ar fáil i dteangacha éagsúla, naisc chuig an leabharlann áitiúil, &rl.)
- Spreagadh céadfach (m. sh., réimse leathan ionstraimí ceoil, a léiríonn réimse cultúr, trealamh [téipthaifeadáin, téipeanna], cineálacha éagsúla ceoil [claisiceach, ceoldráma, pop, traidisiúnta], scátháin ar an mballa, ciseán seodra, ábhar le boladh deas, stóras oiriúnach, ranna traidisiúnta do pháistí, &rl.)
12 - 36 mí
2.6.5Cé na heispéiris éagsúla i do theach a thugtar don leanbh?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- - 2.6.4
- Uisce (m. sh., teocht oiriúnach, uirlisí agus trealamh uisce, naprúin, uisce a athrú gach lá, clúdach oiriúnach ar na hurláir, &rl.)
- Gaineamh (m. sh., cineálacha éagsúla gainimh [gaineamh mín, gaineamh fliuch/tirim], ceapadáin, uirlisí agus trealamh gainimh, scuab agus bosca, naprúin agus caipíní, gaineamh nua go minic, &rl.)
- Péint (m. sh., péinteáil gach lá, boird, cláir, scuaba, dathanna, páipéir [dath, cruth, tréithe, méid], trealamh grúpaí [rollóirí, spúinsí, péinteáil le méaracha], &rl.)
- Colláis/ábhar ealaíne (m. sh., aonad storála, rogha leathan d'ábhair bailithe ag leanaí, siosúr, gliú, scuabanna, greamán, fáiscíní páipéir, &rl.)
- Grafaic/scríbhneoireacht (m. sh., rogha páipéar, cailc, cailc ghualach, criáin, peann luaidhe, pinn, marcóirí, samplaí d'ábhar scríofa, boird agus cathaoireacha cuí, &rl.)
- Taos spraoi (m. sh., éagsúlacht dathanna, trealamh agus uirlisí, naprúin, &rl.)
- Bréagáin bharrbhoird (m. sh., áiseanna stórála ísle, réimse leathan trealaimh [míreanna mearaí, bréagáin, cruthanna], &rl.)
- Rólghníomhaíocht (m. sh., gruagairí, oifig an phoist, Gardaí, múinteoir, altra, lucht dóiteáin, dochtúir, siopa, bialann, leabharlann, &rl.)
- Téamaí/suimeanna speisialta eile (m. sh., marla, áit ríomhaireachta, nádúr, eolaíocht, adhmadóireacht, cócaireacht, &rl.)
- Teach spraoi (potaí, éadaí, leabhair, irisí, babóga, &rl.)
2 1/2 - 6 bliana
2.6.7Mar an gcéanna le 2.6.5
Comhpháirt 2.7 - Tá leordhóthain trealaimh agus ábhar sa suíomh (laistigh agus lasmuigh) le n-úsáid ag páistí ina n-aonar agus ina ngrúpaí.
Féach 6.4
Deis Mhachnaimh
2.7.1Cén réimse trealamh agus ábhar atá ar fáil do leanaí i do theach chun tacú le foghlaim agus forbairt an linbh?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Ábhair chéadfacha (m. sh., gaineamh, uisce, marla, péint [neamhthocsacach], bloic, &rl.)
- Gníomhaíochtaí fisiceacha (m. sh. siúl, dreapadóireacht, gluaiseacht, brú, tarraingt, &rl.)
- Coimeádáin chun ábhar a bhailiú, a fholmhú agus a líonadh arís
- Troscán (m. sh. boird, cathaoireacha, cliabháin, &rl.)
2.7.2Cén chaoi a gcinntíonn tú go gcomhlíontar an trealamh agus na hábhair a theastaíonn ó riachtanais foghlama
gach linbh? Féach 7.6
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Dóthain trealaimh agus ábhar
- Imscrúdú rialta agus leasaithe/athchóirithe nuair is gá
- Trealamh agus ábhar ag tacú le cur i bhfeidhm an churaclaim nó chlár na ngníomhaíochtaí
- Trealamh agus ábhair do leanaí le riachtanais speisialta chun rochtain ar an gcuraclam agus ar chlár na ngníomhaíochtaí a chinntiú
- Úsáid teilifíse/físeáin/DVD/ríomhairí chun suim a spreagadh, smaointe a fhorbairt agus foghlaim a leathnú
- Éagsúlacht sa tsochaí níos leithne a léiriú i do theach Féach 14.2
2.7.3Cén chaoi a n-úsáideann an trealamh agus ábhair na céadfaí éagsúla agus ina bhfuil táirgí nádúrtha agus lámhdhéanta?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Comhdhéanamh crua agus bog
- Ábhair le boladh agus blas
- Ábhair déanta as adhmad, éadach, miotal, páipéar,
leacht, &rl. Féach 6.5
Comhpháirt 2.8 - Déanann an timpeallacht foráil do bhainistíocht shábháilte chaitheamh bhia.
Deis Mhachnaimh
2.8.1Cén chaoi a gcinntíonn tú dea-chleachtas sláinteachais i ngach áit a mbíonn bia stóráilte, ullmhaithe agus ite?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Dromchlaí glana
- Éadach glan a úsáidtear
- Urláir scuabtha
2.8.2Cén chaoi a stórálann tú bia go sábháilte?
Smaoinigh ar: (m. sh.)
- Bainne cíche tálta
- Buidéil
- Púdar agus bia páiste
- Cuisneoir glan agus cothaithe go maith
- Cófraí bia agus stórála fuar agus aeráilte
- Cófraí bia agus stórála glan agus sláintiúil
- Bia lipéadaithe go cúramach
- Áiseanna nite agus stóráilte go sláintiúil
- Cuisneoir ag an teocht oiriúnach
- Dramhaíl stóráilte i gcoimeádáin le claibíní