Síolta

An Chreatlach Naisiúnta Cailíochta d'Oideachas na Luath-Óige



RÁITIS LÁRNACHA

AMHARC AR NA LÁMHLEABHAIR

Tuilleadh eolais ó:

Aonad Pholasaí an Luathoideachais, An Roinn Oideachais agus Scileanna, Teach Haicín, Sráid Haicín, Baile Átha Cliath 2.

Fón: 01 674 3227/3228

Cúram Lae

Caighdeán 9: Sláinte agus Leas

Chun sláinte agus leas an pháiste a chur chun cinn, is gá í/é a shábháil ó dhochar, bia cothaitheach a sholáthar di/dó, deis a thabhairt di/dó a scíth a ligean mar is cuí, agus caidreamh muiníneach, measúil a dhéanamh léi/leis.

Comhpháirt 9.1 | Comhpháirt 9.2 | Comhpháirt 9.3 | Comhpháirt 9.4 | Comhpháirt 9.5 | Comhpháirt 9.6 | Comhpháirt 9.7

Comhpháirt 9.1 - Tá réimse iomlán beartas agus nósanna imeachta curtha i bhfeidhm ag an suíomh chun scaipeadh tinneas galraithe a chosc, chun contúirtí agus strus timpeallachta a sheachaint, agus chun déileáil go héifeachtach le cásanna leighis a d'fhéadfadh tarlú.

Féach 2.4

Deis Mhachnaimh

9.1.1

Cén chaoi a ndéileálann tú le tinneas, le galair ionfhabhtaíocha agus eigeándálaí i do shuíomh?

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Polasaithe agus nósanna imeachta
  • Ag cur tuismitheoirí agus teaghlaigh ar an eolas
  • Ag cur daoine fásta ábhartha eile ar an eolas (m. sh., oibrithe deonacha, mic léinn, foireann leighis, &rl.)
  • Leithlis/eisiamh/maoirseacht
  • Suíomh ciúin compordach a chur ar fáil

9.1.2

Céard iad na nósanna imeachta atá i bhfeidhm chun dul i ngleic le héigeandálaí leighis?

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Líon oiriúnach daoine fásta i do shuíomh atá incháilithe gartharrtháil a thabhairt
  • Líon oiriúnach boscaí gartharrthála a bhfuil fearas iomlán iontu ar fáil agus rochtain éasca orthu
  • Coimriú daoine fásta ar stórail agus dáileadh cuí leighis
  • Socrú le dochtúir leighis nó duine proifisiúnta cáilithe leighis eile comhairle agus tacaíocht a thabhairt don suíomh
  • Cumarsáid le tuismitheoirí i gcás tinnis nó éigeandála leighis (m. sh., sonraí teagmhála inrochtana agus cruinn, iad a chur ar an eolas faoi ghalair ionfhabhtaíocha sa suíomh, iad a chur ar an eolas faoi bhealaí cuí réamhaireacha, &rl.)

Comhpháirt 9.2 - Déanann an suíomh a dhícheall, trí réimse polasaithe, nósanna imeachta agus gníomhartha a chur i bhfeidhm, sláinte gach páiste agus duine fásta a chur chun cinn.

Féach 14.1

Deis Mhachnaimh

9.2.1

Céard iad na straitéisí atá i bhfeidhm chun a chinntiú go bhfuil gach duine i do shuíomh ar an eolas go hiomlán faoi gach gné de chothú sláinte? Féach 11.1 / 11.4

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Ag cur bileoga eolais ar fáil faoi vacsaínithe, sláinteachas béil, an chaoi le galrú a chosc, &rl.
  • Teagmháil rialta leis an altra sláinte poiblí agus daoine proifisiúnta ábhartha eile a chur ar bun
  • Tráthnónta eolais ar shaincheisteanna cothaithe sláinte a reáchtáil do thuismitheoirí
  • Ag tairiscint deiseanna do dhaoine fásta atá ag obair sa suíomh páirt a ghlacadh in oiliúint ar ábhair a bhaineann le cothú sláinte
  • Cothú sláinte a fhí isteach i gcuraclam nó i gclár gníomhaíochtaí do pháistí
  • Oiliúint maidir le cosaint páistí, láimhseáil bia, &rl.

9.2.2

Cén chaoi a dtugtar tacaíocht do pháistí chun gnáthaimh mhaithe shláinteachas phearsanta a fhorbairt? Féach 7.3

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Gnáthaimh a bhunú maidir le lámha a ní, fiacla a scuabadh, an leithreas a ghlanadh tar éis é a úsáid, srón a shéideadh, diúscairt dramhaíola, &rl.
  • Scileanna féin-bhainistíochta a fhorbairt tríd an gcuraclam/clár (m. sh., fáiscíní a oscailt/a dhúnadh, am glanadh suas, &rl.)
  • Dea-chleachtas a athneartú maidir leis an timpeallacht a choinneáil glan agus sábháilte, (m. sh., doirteadh a thriomú, cosa a ghlanadh, bróga taobh istigh a chaitheamh, &rl.)

9.2.3

Cén chaoi a bhféadfaidh daoine fásta i do shuíomh cur le cothú sláinte páistí go dearfach?

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Ag múnlú dea-chleachtais sláinteachais
  • Ag leanúint nósanna imeachta sábháilteachta
  • Éadach feiliúnach taobh amuigh, scagaire gréine
  • Gan a bheith ag caitheamh tobac
  • A bheith aireach agus freagrach maidir le gnáthriachtanais shláinteachais phearsanta páistí (m. sh., clúidíní a athrú, dul chuig an leithreas, &rl.)
  • Ag íosmhéadú struis agus imní do pháistí trí ghníomhú ar bhealach socair i gcónaí Féach 5.5
  • Tacaíocht agus maoirseacht dhaoine fásta
  • A bheith freagrach agus íogair do riachtanais páistí le haghaidh athdhearbhú agus compoird

Comhpháirt 9.3 - Tá treoirlínte Children First agus Our Duty to Care curtha i bhfeidhm ag an suíomh maidir le cosaint páistí.

Deis Mhachnaimh

9.3.1

Cén chaoi a gcinntíonn do shuíomh go bhfuil lánchoimriú faighte ag gach duine fásta maidir le treoirlínte dea-chleachtais i ndáil le cosaint páistí? Féach 11.4

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Eolas ábhartha ar fáil agus inrochtana do gach duine
  • Coimriú ar pholasaithe agus ar nósanna imeachta cosanta páistí ar fáil i do phróiseas insealbhaithe do dhaoine fásta atá ag obair sa suíomh
  • Ag tabhairt ról do gach duine fásta ábhartha i bhforbairt polasaí agus nósanna imeachta maidir le cosaint pháistí
  • An ról atá ag oiliúint in-seirbhíse chun tacú leis an duine fásta atá ag tabhairt aghaidh ar pholasaithe agus nósanna imeachta cosanta páistí
  • Ag cinntiú go dtugtar eolas atá nua-shonraithe do gach duine fásta go soiléir, de réir mar is cuí
  • Ag cinntiú go dtéann tuismitheoirí i dtaithí ar pholasaithe agus nósanna imeachta cosanta páistí

9.3.2

Céard iad na próisis atá i bhfeidhm i do shuíomh chun a chinntiú go gcaithfear le gach páiste le meas agus le dínit, go speisialta maidir le cúram pearsanta?

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Ag tacú le páistí ionchur a bheith acu i ndéanamh cinntí
  • Ag cinntiú go gcomhlíontar cearta páistí ó thaobh príobháideachais de
  • Ag cinntiú go gcoinníonn próisis bhainistíochta iompair meas ar dhínit agus cearta páistí Féach 1.3 Féach 5.6
  • Ag cinntiú go ndéileáltar le gach gearán go híogaireach agus go freagrach
  • Ag cinntiú go bhfuil páistí in ann muinín a bheith acu agus dul i gcomhairle go rúnda le daoine fásta i do shuíomh
  • Ag cinntiú nach bhfágfar daoine fásta riamh leo féin/gan mhaoirseacht le páiste indibhidiúil
  • Ag tacú leis an tuiscint atá ag páistí maidir lena ról féin ó thaobh meas a thabhairt do chearta daoine eile Féach 14.3

9.3.3

Céard iad na nósanna imeachta atá agat chun déileáil le mí-úsáid amhrasach nó mí-úsáid chorpartha páistí i do shuíomh nó in áit eile?

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Duine ainmnithe a ghlacann freagracht as saincheisteanna maidir le cosaint pháistí
  • Deis don duine ainmnithe na scileanna agus an t-eolas a fháil a bheidh riachtanach don ról tábhachtach seo
  • Aithint agus freagra do mhí-úsáid
  • Mí-úsáid amhrasach a thabhairt le fios
  • Ag tacú leis an bpáiste mí-úsáid a thabhairt le fios
  • Tacaíocht a chur ar fáil don pháiste sa chás go naithnítear mí-usáid
  • Ceangal le gníomhaireachtaí/daoine aonair eile a d'fhéadfadh idirghabháil a dhéanamh agus/nó tacaíocht a thabhairt duit i ndéileáil go cuí leis an gceist seo

Comhpháirt 9.4 - Tá an suíomh réamhghníomhach maidir le nósanna sláintiúla ite a bhunú i measc na bpáistí agus cabhrú leo ag an am céanna taitneamh agus sásamh a bhaint as bheith ag ithe mar eispéireas dearfach sóisialta.

Deis Mhachnaimh - Ginearálta

9.4.1

Cén chaoi a gcuireann do shuíomh forbairt nósanna ite sláintiúla chun cinn i bpáistí?

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Ag cur páistí ar an eolas faoi ithe sláintiúil/roghanna sláintiúla
  • Ag ardú feasachta le tuismitheoirí agus teaghlaigh maidir le hithe sláintiúil
  • Foinsí eolais faoi ithe sláintiúil atá ar fáil sa suíomh (m. sh., bileoga/postaeirí ó bhFheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte, An Bord Bia, comhlachtaí bia, altanna irisleabhar, &rl.)
  • Ag tairiscint taithí ar bhianna éagsúla do pháistí Féach 7.3
  • Ag tarraingt páistí isteach i bplé agus díospóireacht faoi ithe sláintiúil
  • Ag tabhairt spreagadh do thuismitheoirí agus teaghlaigh tacú le do pholasaithe um ithe sláintiúil
  • Ag freagairt do riachtanais aistí bia páistí indibhidiúla
  • Ag cinntiú go bhfuil rochtain saor i gcónaí ag gach páiste ar uisce inólta sábháilte

9.4.2

Cén chaoi a gcinntíonn do shuíomh:

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Comhlíonann sé le 'Food and Nutrition Guidelines for Preschools' de chuid na Roinne Sláinte agus Leanaí?'
  • Tá biachláir laethúla scríofa ar fáil do thuismitheoirí?
  • Tá béilí agus mionbhéilí ar fáil, ag cur riachtanais indibhidiúla an pháiste san áireamh?
  • Athraítear ranna bia de réir aois an pháiste agus freisin ar bhealach a thugann deis don pháiste cinntí a dhéanamh bunaithe ar aois
  • Sa bhiachlár laethúil, soláthraítear bia as gach grúpa bia?
  • Athraítear comhdhéanamh an bhia de réir aois an pháiste?
  • Tá an bia a dháiltear tarraingteach agus neamúil don pháiste?
  • Cinntíonn an suíomh go ndéantar riar ar pháistí le riachtanais speisialta bia, le hailéirgí, nó bia a bhfuil cosc air ar fháth ar bith (m. sh., nós creidimh)?
  • Tá oiliúint chuí ag gach ball foirne i láimhseáil bia?
  • Tá clár HACCP (Hazards Analysis Critical Control Point) i bhfeidhm?

9.4.3

Cén chaoi a ndéantar forbairt ar thaitneamh/tuiscint páistí ar ithe mar eispéireas sóisialta dearfach?

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Amanna sosa agus mionbhéilí nach bhfuil deifrithe
  • Ag suí le páistí ag amanna mionbhéilí chun samhlacha dearfacha a sholáthar
  • Ag tabhairt na deise do pháistí freagracht a ghlacadh as amanna sosa/mionbhéilí a eagrú

Deis Mhachnaimh - Breith - 18 mí

9.4.4

Cén chaoi a ndéantar foráil ar leith do riachtanais naíonán laistigh den suíomh?

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Cén chaoi a ndéanann tú foráil do mhná a bhfuil naíonáin chíche acu?
  • An bhfuil beathú bunaithe ar riachtanais indibhidiúla chothaithe agus ar sceidil bheathaithe, agus ní de réir róta?
  • An bhfuil limistéir stórála agus ullmhúcháin do bhuidéil atá sách oiriúnach?
  • An mbeirtear ar naíonáin i gcónaí agus an dtugtar aire indibhidiúil dóibh agus iad á mbeathú le buidéal?
  • Céard iad na próisis atá i bhfeidhm chun tacú le naíonáin atá á mbaint ón gcíoch?
  • Cén chaoi a gcuireann tú chun cinn neamhspleáchas ó thaobh beathú de?
  • Cén chaoi a shocraítear na suíocháin chun go dtacófar le hidirghníomhaíocht shóisialta le daoine eile?

Deis Mhachnaimh - 12 mí - 36 mí

9.4.5

Mar an gcéanna le 9.4.4


Comhpháirt 9.5 - Tá iarrachtaí fónta déanta ag an suíomh gá na bpáistí le scíth, tréimhse chiúin agus príobháideachas a aithint agus a shásamh.

Deis Mhachnaimh - Ginearálta

9.5.1

Cén chaoi a gcuireann tü spás cuí ar fáil le haghaidh am ciúin agus ligint scíthe, scoite amach ó na gníonmaíochtaí eile i do shuíomh?


9.5.2

Cén chaoi a fhíonn tú isteach solúbthacht maidir le deiseanna scíthe i ngnáthamh laethúil na bpáistí i do shuíomh?


9.5.3

Cén chaoi a dtugann tú spreagadh do pháistí sosanna scíthe cuí a thógáil?

Deis Mhachnaimh - Breith - 18 mí

9.5.4

An bhfuil cliabhán le tocht sábháilteachta agus a c(h)uid línéadach féin ag gach naíonán faoi bhun 12 mí i limistéar ciúin, dorcha, teolaí?


9.5.5

Céard iad na réamh-airí atá i bhfeidhm chun Siondróm Bás Tobann Naíonáin (SIDS) a chosc?


Comhpháirt 9.6 - Tá soláthar déanta ag an suíomh chun a chinntiú gur féidir le páistí caidrimh bhuan a bhunú agus a choinneáil ar bun le daoine fásta, lena ndeartháireacha agus a ndeirfiúracha, le daoine ar chomhaois leo, agus le páistí eile.

Féach 5.1 / 5.2 / 5.3 Féach 13.1 Féach 14.2

Deis Mhachnaimh

9.6.1

Cén chaoi a dtugtar tacaíocht do pháistí caidrimh a bhunú i do shuíomh?

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Deiseanna do dheartháireacha agus deirfiúracha casadh le chéile agus idirghníomhú
  • Tacaíocht ó dhaoine fásta a bhfuil taithí acu atá in ann leanúnachas agus buanseasmhacht a thabhairt
  • Ag tacú le páistí agus iad ag bunú cairdis
  • Ag tacú le caidrimh pháistí le tuismitheoirí agus le teaghlaigh níos leithne
  • Oibriú chóras príomhoibrithe

Comhpháirt 9.7 - Cintíonn an suíomh go mbíonn gach duine fásta agus gach páiste réidh i gcás éigeandála.

Deis Mhachnaimh

9.7.1

Cén chaoi a ndéanann do shuíomh foráil chun déileáil le staideanna éigeandála a éilíonn aslonnú?

Smaoinigh ar: (m. sh.)

  • Polasaithe agus nósanna imeachta Féach 10.2
  • Iad seo a thabhairt le fios go soiléir do gach duine fásta ábhartha agus do pháistí
  • Ag ullmhú na bpáistí agus na ndaoine fásta i do shuíomh freagairt do staideanna éigeandála i modh atá socair agus stuama (m. sh., druil dóiteáin rialta, eolas a chur ar fáil faoi bhealaí éalaithe, cloig rabhaidh, &rl.)
  • Ag fáil cúnaimh sheachtrach i gcás éigeandálaí